کد مطلب:27200 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:32

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

فلسفه قصاص چيست؟

خداوند متعال در آيه 180 سورة بقره مي فرمايد : و لكم في القصاص حيوة يا اولي الاباب لعلكم تتّقون (و براي شما در قصاص، حيات و زندگي است، اي صاحبان خرد، تا شما تقوي پيشه كنيد.)

دستور عادلانه قصاص، روش فاسد عصر جاهليت را، كه هيچگونه برابري در قصاص قائل نبودند و در برابر يك نفر، صدها نفر را به خاك و خون مي كشيدند، محكوم مي كند و از سوي ديگر، ضامن حيات جامعه است. زيرا اگر حكم قصاص به هيچ وجه وجود نداشت و افراد سنگدل احساس امنيت مي كردند، جان مردم بي گناه به خطر مي افتاد، همانگونه كه در كشورهايي كه حكم قصاص به كلّي لغو شده، آمار قتل وجنايت به سرعت بالا رفته است. اين حكم، از آن جهت كه قاتل را قبل از اينكه دست به آدمكشي بزند، تا حدّ زيادي باز مي دارد و فكر آدم كشي را از سرش بيرون مي كند، ماية حيات خود قاتل نيز مي باشد.

و از سوي ديگر،از بين بردن افراد مزاحم و خطرناك، گاه بهترين وسيله رشد و تكامل اجتماع است. نظام طبّ،كشاورزي، دامداري، همه و همه از اين اصل عقلي (حذف موجود خطرناك و مزاحم)، پيروي مي كنند. زيرا مي بينيم كه به خاطر حفظ بدن، عضو فاسد را قطع مي كنند و يا به خاطر نموّ گياه، شاخه هاي مضر و مزاحم را مي برند.

بنابراين بايد توجه داشت كه هدف از قصاص، همانطور كه قرآن تصريح مي كند، حفظ حيات عمومي اجتماع و پيشگيري از تكرار قتل و جنايات است. مسلماً زندان نمي تواند اثر قابل توجهي داشته باشد (آنهم زندانهاي كنوني، كه وضع آن از بسياري از منازل جنايتكاران بهتر است.) به خصوص اگر حكم زنداني افراد، طبق معمول در معرض بخشودگي باشد، كه در اينصورت جنايتكاران با فكري آسوده تر و خيالي راحت تر، دست به جنايت مي زنند.(1)







ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع و مآخذ :

1. تفسير نمونه، ج1، ص606، 610